Τι θα λέγατε για μια κυριακάτικη επίσκεψη στο Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας; Λυπούμαστε, δεν υπάρχει! Δεν έγινε ποτέ! Κι όμως το ελληνικό κράτος έχει δαπανήσει γι’ αυτό, από το 2007 μέχρι σήμερα 31.800.000 ευρώ (!), ενώ τέσσερις ακόμη δικαστικές αποφάσεις έχουν κοινοποιηθεί μέσα στο 2016 από το Διοικητικό Εφετείο της Αθήνας με άμεσα απαιτητά ποσά.
Tα τελευταία 11 εκατομμύρια καταβλήθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού το 2015. Η Ελλάδα της κρίσης, των δανείων και των χρεωκοπιών πληρώνει ακόμη τις Ολυμπιακές αμαρτίες! Με άγνωστο αριθμό αποφάσεων να έπονται από προσφυγές της αναδόχου εταιρείας «ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε.» και τόκους που διεκδικεί σε διάστημα δεκαετίας από το ελληνικό Δημόσιο.
Με το νόμο 3342/2005 περί μεταολυμπιακής αξιοποίησης των Ολυμπιακών αθλητικών εγκαταστάσεων (3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης) θεσπίστηκε η δημιουργία του Ολυμπιακού Μουσείου σε ένα τμήμα του κτηρίου του IBC, δηλαδή δίπλα στο Ολυμπιακό Στάδιο (στο χώρο του εμπορικού κέντρου Golden Hall). Μετά από διεθνή δημόσιο διαγωνισμό (στις 15/12/2005) με συμμετοχή επτά εταιρειών, ανάδοχος του έργου ορίστηκε η εταιρεία «ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε.» στις 28 Νοεμβρίου 2007.
Ο αρχικός προϋπολογισμός αυτού ανερχόταν σε 48.147.961 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, μετά την έκπτωση (προβλεπόταν η κατασκευή, αλλά και η κάλυψη του τεχνολογικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού) και η εργολαβική σύμβαση περιλάμβανε τη μετατροπή του Ολυμπιακού Κέντρου Ραδιοτηλεόρασης (IBC) σε Μουσείο Ελληνικών Ολυμπιακών Αγώνων εμβαδού 17.290 τετραγωνικών μέτρων, καθώς και Μουσείο Παγκόσμιου Κλασσικού Αθλητισμού εμβαδού 5.000 τετραγωνικών μέτρων.
Ειδικές μελέτες είχαν εκπονηθεί πριν την ψήφιση του νόμου, επί κυβέρνησης Καραμανλή, με πρωτοβουλία της τότε Αναπληρώτριας υπουργού Πολιτισμού Φάνης Πετραλιά. Το αρχικό σχέδιο, σύμφωνα με τις μελέτες, προέβλεπε τη δημιουργία δύο διαδραστικών Μουσείων σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας, τα οποία θα συνδέονταν με το ΟΑΚΑ. Ο συμβατικός χρόνος αποπεράτωσης του έργου ορίστηκε στους 14 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης και χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης την 27η Νοεμβρίου 2009.
Ως εδώ όλα καλά!
Ελλείψει επαρκούς χρηματοδότησης, όμως και μετά από επίσημα αιτήματα για καθυστέρηση στις πληρωμές, η ανάδοχος εταιρεία υπέβαλλε δήλωση διακοπής εργασιών στις 7 Ιουνίου 2010. Για ποιους λόγους το ελληνικό κράτος δεν πλήρωνε στην ώρα της την εταιρεία;
Η αίτηση έγινε δεκτή από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού (ΓΓΑ) και έτσι οι εργασίες διακόπηκαν. Μέχρι τότε, όμως το ελληνικό Δημόσιο είχε ήδη καταβάλει 20.800.000 ευρώ στην εταιρεία, η οποία είχε ολοκληρώσει κατά μεγάλο ποσοστό τις οικοδομικές και ηλεκτρομηχανικές εργασίες, ενώ δεν είχε ξεκινήσει η διαμόρφωση του εσωτερικού χώρου. Η ανάδοχος εταιρεία, όμως διεκδίκησε νομικά άλλα 16.500.000 για εργασίες που υποστηρίζει πως έκανε αλλά δεν είχε πληρωθεί. Το 2013 προσέφυγε στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών.
Στις 4 Φεβρουαρίου του 2015, μάλιστα η ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε. έκανε αίτηση θεραπείας στον υπουργό με στόχο να συνεχίσει να προσφεύγει στη δικαιοσύνη. Ήδη, όπως προαναφέραμε, το 2015 της καταβλήθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού επιπλέον 11 εκατομμύρια ευρώ που επιδικάστηκαν ως άμεσα καταβλητέα με την απόφαση 5022/2014 του Διοικητικού Εφετείου Αθήνας, ενώ εκκρεμεί η καταβολή των ποσών που επιδικάστηκαν με 4 ακόμη αποφάσεις μέσα στο 2016.
Τι έκανε το ελληνικό κράτος με το Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας; Με νέο νόμο (3878/2010, άρθρο 19) τροποποιήθηκε η παράγραφος που αφορούσε την αποκλειστική χρήση του Ολυμπιακού Μουσείου με αιτιολογία «την οικονομική αδυναμία του Δημοσίου να ανταποκριθεί στην υλοποίηση του έργου». Δηλαδή, ενώ είχε διακοπεί το έργο έγινε τροποποίηση στις προβλεπόμενες χρήσεις του κτηρίου και τελικώς στις 7 Δεκεμβρίου 2011 (1,5 χρόνο μετά την υποβολή δήλωσης διακοπής εργασιών από την «ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε.») με απόφαση του Γενικής Γραμματείας Πολιτιστικής και Τουριστικής Υποδομής αποφασίστηκε η οριστική διακοπή των εργασιών του έργου.
Καθώς όλα τα Ολυμπιακά Ακίνητα, συμπεριλαμβανομένου του IBC, πέρασαν στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), το τελευταίο έβαλε όρο τη δημιουργία Μουσείου επιφάνειας μόνο 3.000 τετραγωνικών μέτρων στους υποψήφιους επενδυτές του IBC.
Πλειοδότης στο διαγωνισμό για εκμετάλλευση του χώρου για 90 χρόνια αναδείχτηκε η εταιρεία LAMDA Development, η οποία δημιούργησε το εμπορικό κέντρο Golden Hall. Από τα αρχικά προβλεπόμενα 17.290 τετραγωνικά μέτρα για «Μουσείο Ελληνικών Ολυμπιακών Αγώνων» και έχοντας ήδη σπαταλήσει 20.800.000 ευρώ, το ελληνικό κράτος μείωσε στα 3.000 μέτρα την έκτασή του, το οποίο -όπως αποφασίστηκε τότε- θα ονομαζόταν σε «Μουσείο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004». Με εκθέματα δηλαδή μόνο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας! Η δημιουργία του αρχικά προβλεπόμενου δεύτερου Μουσείου, αυτό για τον Παγκόσμιο Κλασσικό Αθλητισμό, 5.000 τετραγωνικών μέτρων εγκαταλείφθηκε οριστικά.
Το αποτέλεσμα; Ολυμπιακό Μουσείο δεν υπάρχει, παρά μόνο τέσσερις τοίχοι στη δυτική πλευρά του Golden Hall. Η σύμβαση που υπέγραψε με το ΤΑΙΠΕΔ δεσμεύει τη LAMDA Development για τη δημιουργία του Ολυμπιακού Μουσείου της Αθήνας (μελέτες, κατασκευή, εξοπλισμός), χώρου 3.000 τετραγωνικών μέτρων, αλλά δεν υπάρχει κρατικός φορέας διαχείρισης και λειτουργίας του Μουσείου, φορέας να λάβει τις αποφάσεις.
Πώς, όμως να δημιουργήσει φορέα το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και να τον θέσει σε λειτουργία με νόμο του κράτους για ένα έργο που έχει διακοπεί και για το οποίο πληρώνει ακόμη; Όταν δεν υπάρχει ακόμη γνώση για τα ακριβή τελικά διεκδικούμενα ποσά από την ανάδοχο εταιρεία «EΡΕΤΒΟ Α.Ε.»; Πώς να συστήσει ένα φορέα όταν με το… καλημέρα θα του βάλει φέσι τόσα εκατομμύρια; Χωρίς καν ιδιόκτητο κτήριο;
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά: Ποιος φταίει για τις καθυστερήσεις στις πληρωμές και τον όλο σχεδιασμό με αποτέλεσμα την υποβολή δήλωσης διακοπής των εργασιών από την ανάδοχο εταιρεία «ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε.»; Πως αποφασίστηκε το 2010 η παραχώρηση ενός κτηρίου με τροποποίηση των χρήσεων όταν ήταν γνωστό πως υπήρχε διακοπή των εργασιών; Γιατί το κράτος παραχώρησε ένα κτήριο στο οποίο υπήρχε σύμβαση να δημιουργηθεί κάτι άλλο;
Πόσο θα κοστίσει τελικά ένα Μουσείο το οποίο δεν υπάρχει; Πέρα από τα περίπου 32 εκατ. ευρώ που έχουν διατεθεί μέχρι σήμερα ποιο είναι το τελικό ποσό που θα καταβληθεί και αφορά το αρχικό κεφάλαιο και πόσοι οι τόκοι που θα πληρώσει το ελληνικό Δημόσιο;
Αλήθεια, όσοι σήμερα διαμαρτύρονται για την έλλειψη πόρων στον ελληνικό αθλητισμό, γιατί δεν ανατρέχουν στην κατασπατάληση που έγινε τα παρελθόντα έτη με ένα ακόμη ηχηρό παράδειγμα το Ολυμπιακό Μουσείο της Αθήνας; Μήπως όμως κάποιοι εξ αυτών φέρουν ευθύνες, είτε επειδή συμμετείχαν σε μεγαλόπνοα σχέδια που αποδείχτηκαν αίολα είτε επειδή σιωπούσαν;
*της Ασπασίας Βελονάκης, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ
