Σε ασφυκτικό κλοιό ακρίβειας καλούνται τα νοικοκυριά να τα βγάλουν πέρα, με την κυβέρνηση να επιμένει να λέει ότι “λεφτόδεντρα δεν υπάρχουν”. Σήμερα, δε, αναμένεται η ΕΛΣΤΑΤ να δώσει το στίγμα της πορείας του πληθωρισμού για τον Φεβρουάριο, όπου εκτιμάται ότι θα κινηθεί αρκετά υψηλότερα από το 6,3% που έδωσε πριν λίγες μέρες η Eurostat (εναρμονισμένος δείκτης).
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, η ενέργεια εμφάνισε τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό τον Φεβρουάριο (31,7% σε σύγκριση με 28,8% τον Ιανουάριο) και ακολούθησαν τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός (4,1% σε σύγκριση με 3,5% τον Ιανουάριο), τα βιομηχανικά αγαθά εκτός ενέργειας (3,0%, σε σύγκριση με 2,1% τον Ιανουάριο) και οι υπηρεσίες (2,5% σε σύγκριση με 2,3% τον Ιανουάριο).
Το ψωμί ψωμάκι
Κεντρική θέση στην πορείας των τιμών και ταυτόχρονα του πληθωρισμού που πλήττει ειδικά τα φτωχότερα νοικοκυριά είναι κάποια βασικά αγαθά, όπως το σιτάρι και τα άλευρα. Με βάση διεθνείς αναλυτές, η τιμή έχει αυξηθεί κατά 68% ενώ την περασμένη εβδομάδα η άνοδος ήταν στο 48%. Είναι το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης που έχει καταγραφεί εδώ και έξι δεκαετίες, και φέρνει την τιμή στο υψηλότερο επίπεδό της από το 2008 στο επίπεδο των 400 ευρώ/τόνο.
Αναμένεται περαιτέρω άνοδος στην τιμή του ψωμιού, λόγω τόσο της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους όσο και των τιμών των αλεύρων, με το ποσοστό ανόδου να εκτιμάται ακόμη και στο 10%, που θα προστεθεί, βέβαια, στην αύξηση των προηγούμενων μηνών της τάξης του 10%.
Ανατιμήσεις
Με βάση πληροφορίες από την αγορά, αναμένονται μέχρι το τέλος Απριλίου σειρά ανατιμήσεων, σε μια σειρά από βασικά αγαθά, που μπορεί να φτάσουν ακόμη και στο 30%. Ειδικότερα στη λίστα με τις επικείμενες αυξήσεις είναι προϊόντα όπως ο ελληνικός καφές με αύξηση έως 30%, τα χαρτικά με αύξηση έως 26%, τα απορρυπαντικά με αύξηση έως 11% και τα δημητριακά με αύξηση έως 8%.
Η αύξηση της τιμής του σιταριού θα αυξήσει την πίεση στους κρατικούς προϋπολογισμούς, ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε εγκατάλειψη της ανοιξιάτικης σποράς και παραγωγής, αλλά και σε έκρηξη τιμών, όταν μάλιστα εξαγωγικές χώρες όπως η δοκιμαζόμενη Ουκρανία και η Ουγγαρία βάζουν όρια και δικλείδες στις εξαγωγές σε μαλακό σιτάρι.
Κατάσταση των καταναλωτών
Στο μεταξύ η ακρίβεια αποτελεί πιο σημαντικό πρόβλημα από τον κορονοϊό για την πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης της εταιρείας Abacus για λογαριασμό του Alpha. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 2 και 8 Μαρτίου σε 1.026 άτομα. Σε ερώτηση για το ποιο είναι το σημαντικότερο πρόβλημα, το 48% θεωρεί πως είναι η ακρίβεια, το 17% ο κορονοϊός, το 33% θεωρεί το ίδιο σημαντικά και τα δύο, ενώ 1% λέει ότι κανένα δεν είναι σημαντικό.
Σε ερώτηση για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση την ακρίβεια, το 44% θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξει μείωση ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης και το 32% υποστηρίζει την αύξηση κατώτατου μισθού. Όσο για το πώς βλέπουν την καθημερινότητα στους επόμενους 12 μήνες, το 59% υποστηρίζει ότι θα είναι χειρότερη, το 25% ίδια και το 13% καλύτερη.
Παράλληλα, μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα και του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης ζητούν στην πλειοψηφία τους οι πολίτες προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια των τελευταίων μηνών που έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της με τον πόλεμο στην Ουκρανία με βάση άλλη δημοσκόπηση της ABACUS για το aftodioikisi.gr ( (δείγμα 1031 άτομα, από 2 έως 4/3/22).
Αναφορικά με την αντιμετώπιση της ακρίβειας σχεδόν οι μισοί (46%) πολίτες ζητούν μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, ενώ το 38% ζητούν μείωση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης.
Πως το αντιμετωπίζουν οι πολιτικοί
Στην εκπομπή Ενώπιος Ενωπίω ο υπουργός Ανάπτυξης ‘Αδωνις Γεωργιάδης και ο Τομεάρχης Ανάπτυξης ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης τα είπαν όλα ώστε να βγάλει ο κόσμος τα συμπεράσματά του για τον πρόχειρο τρόπο που αντιμετωπίζουν την ακρίβεια οι πολιτικοί των πενταψήφιων μισθών, μιλώντας μόνο για διαπιστώσεις και όχι για λύσεις.
«Τα νοικοκυριά δεν πιέζονται απλώς, αλλά απειλούνται με μία βίαιη φτωχοποίηση. Δυστυχώς για τη χώρα μας εισερχόμαστε σε αυτήν την κρίση με κάποια στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και η οικονομία ολόκληρη αντιμετωπίζουν ζήτημα επιβίωσης. Ποια είναι τα στοιχειά αυτά; Υψηλότερος πληθωρισμός της τελευταίας 25ετιας (7,2% με στοιχεία Ιανουαρίου). Υψηλότερη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικού ρεύματος σε ολόκληρη την Ευρώπη τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. Αύξηση της εξάρτισης από το εισαγόμενο φυσικό αέριο το 2021, τη στιγμή που άλλες χώρες της Ευρώπης μείωναν αυτήν την εξάρτιση. Όλα αυτά συμβαίνουν με τον κατώτατο μισθό, άρα το διαθέσιμο εισόδημα είναι εγκλωβισμένο σε επίπεδα κάτω από τα επίπεδα του 2010. Το μείγμα αυτό είναι εκρηκτικό και οι ευθύνες της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι πάρα πολύ μεγάλες για αυτήν την κατάσταση» τόνισε ο κ. Χαρίτσης.
Από μεριάς του ο Άδωνις Γεωργιάδης ανέφερε πως «υπάρχει τεράστια αύξηση στην ενέργεια που είναι εισαγόμενη. Είναι προφανές ότι έχουμε πληθωρισμό που οφείλεται στην έκρηξη των διεθνών τιμών στην ενέργεια. Και αυτή έχει έρθει επειδή από τον Νοέμβριο και μετά οι αγορές προεξοφλούσαν την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και ανέβαζαν τις τιμές. Το ελληνικό νοικοκυριό πληρώνει τον πόλεμο που κάνει ο Πούτιν. Δεν τον πληρώνουμε μόνοι μας, διότι δεν έχει η Ελλάδα τον υψηλότερο πληθωρισμό των 25 ετών. Έχει όλη η Ευρωζώνη τον μεγαλύτερο πληθωρισμό από την ίδρυσή της, έχει τον μεγαλύτερο πληθωρισμό η Ευρωπαϊκή Ένωση από την ίδρυσή της, έχουν τον μεγαλύτερο πληθωρισμό οι ΗΠΑ και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν θα μπορούσαμε με κάποιο τρόπο να έχουν όλοι τον υψηλότερο πληθωρισμό και εμείς να εξαιρούμαστε».
Επιταγή ακρίβειας
Σύμφωνα με απαντήσεις των υπουργών ανάπτυξης και Εθνικής Οικονομίας το ποσό της επιταγής ακρίβειας θα είναι αυτό που αντέχει ο προϋπολογισμός και θα είναι για τους ανθρώπους που έχουν χαμηλό εισόδημα.
Η μεσαία τάξη
Και αφού τα ευάλωτα νοικοκυριά λάβουν την επιταγή – επίδομα ώστε να μπορέσουν να γεμίσουν το τραπέζι του Πάσχα, η κοινωνική ομάδα που από το 2010 και εντεύθεν σηκώνει όλο το κόστος, συνεχίζει να μην λαμβάνει ανταποδοτικά τις διπλές και τριπλές εισφορές αλληλεγγύης.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι έχουν χάσει από την εποχή των Μνημονίων και τα Δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και του Καλοκαιρινού Επιδόματος, δικαιολογημένα αισθάνονται αδικημένοι, αφού συνεχίζουν να μην λαμβάνουν τα ανταποδοτικά οφέλη που τους αναλογούν.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν φτάσει στα όριά τους, οι οποίοι με την φορολογία και τις ατελείωτες οφειλές να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στα αβάσταχτα έξοδα και τα κόκκινα δάνεια, δηλώνοντας ανήμποροι να κρατήσουν ανοικτές τις επιχειρήσεις τους.
Το μέλλον
Προβλέπεται δυσοίωνο με την κυβερνητική πολιτική ανήμπορη να αντιδράσει, περιμένοντας τις εξαγγελίες από το Διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η παράταση λειτουργίας 7 λιγνιτικών μονάδων (Αγ. Δημήτριος 1, 2, 3, 4 και 5, Μελίτη και Μεγαλόπολη 4) και των πετρελαϊκών μονάδων του ΑΗΣ Αθερινόλακκου στην Κρήτη, βάζοντας ουσιαστικά στον πάγο το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης της χώρας αποτελεί σημαντικό βήμα συγκράτησης των τιμών στο ρεύμα, χωρίς ωστόσο να είναι αρκετό στην οικονομική λαίλαπα που αναμένεται τους προσεχείς μήνες.
Χρειάζονται τολμηρά μέτρα, όπως γενναία μείωση του φόρου στα καύσιμα και μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά ώστε να συγκρατηθούν οι τιμές και να ανασάνει ο οικογενειακός προϋπολογισμός που τα τελευταία 12 χρόνια έχει τιναχτεί στον αέρα. Σε συνδυασμό και με ένα ενδεχόμενο πακέτο οικονομικής στήριξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όλα θα δείχνουν σαφώς πιο αισιόδοξα.
